คอร์ส เข้าใจสถานการณ์ความรุนแรงในครอบครัว
โมดูลที่ 3 - รากปัญหาของความรุนแรงในครอบครัว
บทเรียนที่ 1 - รากปัญหาของความรุนแรงในครอบครัว
หลังจากทำความเข้าใจนิยาม ความหมาย และลักษณะของความรุนแรงในครอบครัวอย่างลึกซึ้งแล้ว คำถามต่อไปคือ ความรุนแรงในครอบครัวเกิดขึ้นจากอะไร ทำไมถึงเรียกความรุนแรงในครอบครัวว่าเป็นความรุนแรงเชิงอำนาจ การหาคำตอบให้กับคำถามนี้ สามารถทำได้โดยการทำความเข้าใจรากของปัญหาผ่านเครื่องมือ ต้นไม้แห่งความรุนแรง
ต้นไม้แห่งความรุนแรงด้วยเหตุแห่งเพศ หรือ Gender-based Violence Tree (GBV Tree) คือเครื่องมือในการทำความเข้าใจการคงอยู่ของความรุนแรงด้วยเหตุแห่งเพศในสังคม(12) โดยเทียบเคียงกับส่วนต่างๆ ของต้นไม้ ดังนี้
- รากของต้นไม้ หมายถึง รากหรือบ่อเกิดของปัญหาความรุนแรงจากเหตุแห่งเพศ รากแก้วที่หยั่งลึกคือแนวคิดวัฒนธรรมอำนาจนิยมปิตาธิปไตย หรือแนวคิดแบบชายเป็นใหญ่
- ลำต้น หมายถึง ลักษณะของความรุนแรง
- กิ่งก้าน หมายถึง รูปแบบย่อยต่างๆ ของความรุนแรง
- ใบไม้ แสดงถึงผลกระทบจากความรุนแรงต่อบุคคลและต่อสังคม
- บรรยากาศและสภาพแวดล้อม แสดงถึงสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมทางสังคมที่กระตุ้นให้ความรุนแรงแสดงตัวออกมามากขึ้น เช่น วิกฤติในสังคม การแพร่หลายของสุราและสารเสพติด เป็นต้น
การเข้าใจและสามารถแยกแยะว่าอะไรคือรากของปัญหา อะไรคือปัจจัยกระตุ้นให้เกิดปัญหา จะช่วยให้การทำงานเพื่อขจัดความรุนแรงด้วยเหตุเเห่งเพศสามารถทำได้ในทิศทางที่ถูกต้อง เพื่อนำไปสู่การขจัดความรุนแรงที่แท้จริงและไม่ผลิตซ้ำมายาคติและการกล่าวโทษผู้เสียหาย อีกนัยหนึ่งคือการไม่ไปเสริมให้รากของปัญหาแข็งแรงมากขึ้นนั่นเอง
(12) UNFPA (2011). Managing Gender-based Violence Programmes in Emergencies. Online-course.
